Quiz o krzemie
Krzem jest jednym z najważniejszych pierwiastków w przyrodzie, a jego znaczenie jest znane od wieków. Pierwsze wzmianki o krzemie pochodzą z pism starożytnych Chińczyków, Hindusów i Egipcjan. Współcześnie krzem jest szeroko stosowany w przemyśle, medycynie i technologii.
Źródło: Unsplash
Krzem to półmetal, którego symbol chemiczny to Si. W układzie okresowym znajduje się w grupie IV, a jego liczba atomowa wynosi 14. Krzem jest drugim po tlenie najczęściej występującym pierwiastkiem w przyrodzie. Składa się on z około 27% masy skorupy ziemskiej, a w organizmach żywych jest obecny w ilości około 7 gramów.
Krzem w przyrodzie
Krzem w przyrodzie występuje przede wszystkim w postaci związków, takich jak krzemionki (SiO2) czy kwarc (krzemionka krystaliczna). Kwarc jest najbardziej rozpowszechnionym minerałem krzemu i stanowi około 12% masy skorupy ziemskiej. Występuje w postaci kryształów lub proszku i ma wiele zastosowań, m.in. w produkcji szkła, ceramiki, elektroniki, a także w jubilerstwie.
Krzem jest także bardzo ważnym pierwiastkiem dla organizmów żywych. Wchodzi w skład wielu ważnych związków, takich jak krzemionka, której obecność jest konieczna dla prawidłowego funkcjonowania kości, stawów i tkanki łącznej. Ponadto krzem jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania skóry, włosów i paznokci, ponieważ uczestniczy w produkcji kolagenu i elastyny.
Suplementacja krzemem może okazać się korzystna dla osób starszych, które zmagają się z problemami związanych z kośćmi, stawami i skórą. Badania wykazały również, że krzem może wpływać korzystnie na zdrowie serca, regulując poziom cholesterolu i cukru we krwi.
Krzem jest również niezwykle ważnym pierwiastkiem w przemyśle elektronicznym. Jego właściwości piezoelektryczne pozwalają na zamianę drgań mechanicznych na energię elektryczną, co umożliwia produkcję sensorów, mikrofonów i głośników. Krzem jest także wykorzystywany w produkcji układów scalonych, pamięci flash, a także w produkcji baterii słonecznych.
Największym producentem krzemu na świecie są Chiny, a następnie Norwegia, Rosja i Stany Zjednoczone. W Polsce krzem jest wydobywany m.in. w rejonie Górnego Śląska.