Quiz o grupach krwi
Odkrycie grup krwi było jednym z kamieni milowych w historii medycyny. Przełomu tego dokonał w roku 1901 austriacki uczony Karl Landsteiner, ale za ojca nauki o grupach krwi uznaje się polskiego lekarza Ludwika Hirszfelda. Hirszfeld wprowadził funkcjonujące w medycynie do dzisiaj określenia A, B, AB i 0, system ten przyjęto na całym świecie w roku 1928. Co ciekawe, w wielu krajach grupa krwi 0 oznaczana jest nie za pomocą cyfry '0', a litery 'O'. Wynika to z faktu, iż oryginalnie grupa krwi '0' oznaczała 'ohne' (z niemieckiego 'bez'). W naszym kraju pisownią rekomendowaną przez Radę Języka Polskiego jest '0', ale dopuszczalne jest również 'O' (zapis w tej formie często wykorzystywany jest w publikacjach naukowych).
Źródło: Unsplash
Zastosowanie wiedzy o grupach krwi
Pierwotnie, wiedza o grupach krwi była wykorzystywana w sprawach wątpliwego ojcostwa. Metoda pozwalała w pewnych przypadkach wykluczyć ojcostwo ze stuprocentową pewnością. Obecnie to wykorzystanie nauki o grupach krwi straciło na znaczeniu, gdyż dostępne są badania genetyczne.
Wiedza o grupach krwi jest kluczowa, gdy chodzi o ratowanie ludzkiego życia. Bezpieczne transfuzje są możliwe właśnie dzięki oznaczaniu grup krwi. Podanie biorcy krwi, przeciw której znajdują się w jego organizmie przeciwciała, spowoduje zgon.
W przypadku, gdy krew należy podać natychmiast, przed oznaczeniem grupy krwi biorcy, przetacza się krew od tak zwanego dawcy uniwersalnego. Dawcą uniwersalnym jest osoba o grupie 0Rh- (takich osób jest w Polsce 6%). Istnieje grupa ludzi, którzy są z kolei uniwersalnymi biorcami i mogą bezpiecznie otrzymać krew od jakiegokolwiek dawcy. Uniwersalnym biorcą jest osoba, która posiada grupę ABRh+ (takich osób jest w Polsce 7%). Najpowszechniej występującymi w Polsce grupami krwi są ARh+ i 0Rh+, a rozkład grup krwi w populacjach różnych krajów jest bardzo zróżnicowany.