Quiz o szkle
Wykorzystywane na co dzień przez człowieka szkło jest nieorganicznym materiałem amorficznym, czyli inaczej ujmując, ciałem bezpostaciowym. Powstaje ono w wyniku schłodzenia płynu i zmiany do postaci stałej z ominięciem fazy krystalizacji. Aby móc uzyskać szkło, potrzebna jest mieszanka substancji, takich jak: piasek i różne dodatki w postaci węglanu sodu, węglanu wapnia, tlenku ołowiu czy dolomitu. Proces odbywa się przy pomocy odpowiednio wysokiej temperatury. Jedną z właściwości szkła jest brak stałej temperatury topnienia, co oznacza, że do jego produkcji wykorzystuje się ciepło dostosowane do poszczególnych surowców. Innymi charakterystycznymi cechami szkła są: słabe przewodnictwo dla elektryczności, wysoka odporność chemiczna oraz wysoka wytrzymałość na ściskanie.
Źródło: Unsplash
Produkcja szkła zmieniała się wraz z biegiem lat. Początkowo było ono wydmuchiwane przez rzemieślników. Kolejne lata przyniosły nową metodę fabrycznego prasowania szkła oraz bezdyszowy sposób ciągnienia szkła płaskiego zwany metodą Pittsburgh. Obecnie najczęściej stosowaną techniką jest metoda float, zwana również procesem Pilkingtona.
Krótka historia szkła
Szkło wykorzystywane jest przez ludzkość niemalże od zawsze. Według klasycznej historii mineralogii, według Pliniusza Starszego pierwsze szkło zostało wytopione w ognisku, około 5000 lat przed naszą erą. Stało się to przypadkowo podczas transportu kamienia przez fenickich kupców.
Pierwsze i zarazem najstarsze śladu użytkowania szkła, opisane przez archeologów, pochodzą sprzed 3,5 tysiąca lat. Zaczątki jego produkcji przypisano Mezopotamii. To właśnie kilka tysięcy lat temu ludzie odkryli, że podgrzanie w bardzo wysokiej temperaturze piasku i popiołu pozwala uzyskać twardą, półprzezroczystą strukturę. Dziś wyrób ten nazywany jest „praszkłem”, a jego wygląd i właściwości znacznie różniły się od materiału produkowanego w dzisiejszych czasach. Było ono przede wszystkim matowe, mało przezroczyste i nie miało określonego koloru.
Najstarszymi wykopanymi wyrobami szklanymi z tamtych czasów są wisiorki, ozdobne elementy biżuterii, drobne kulki czy proste naczynia.
