Quiz z pisowni 'ó' i 'u'
Pisownia 'ó' i 'u' jest sporym wyzwaniem dla dzieci rozpoczynających naukę pisania. Graficzne rozróżnienie liter, które reprezentują tę samą głoskę wydaje się współczesnym dzieciom całkowicie bezsensowne.
Źródło: Unsplash
Krótka historia 'o' z kreską
Niewiele osób wie o tym, że historycznie, 'u' i 'ó' były różnymi dźwiękami. W języku staropolskim 'ó' oznaczało iloczas, oznaczone nim 'o' wymawiało się w formie wydłużonej. Z czasem dźwięk ten wyewoluował do tak zwanego pochylonego o. 'O' z kreską zanikło wraz ze stopniową utratą wydłużenia dźwięku, do polskiej ortografii powróciło w XIX wieku, przy czym już w pierwszej połowie XIX wieku pisano o 'ó' jako o dźwięku prawie nie różniącym się od 'u'. W tym samym wieku w języku literackim doszło do zrównania dźwięków reprezentowanych przez 'ó' i 'u'.
Gwary
Są jednak w Polsce miejsca, gdzie dzieci mają mniejsze problemy z opanowaniem pisowni 'u' i 'ó'. Współcześnie w gwarach góralskich (na przykład w gwarze żywieckiej) litery te realizowane są za pomocą odmiennych głosek. W gwarach tych samo wypowiedzenie słowa 'Bóg' lub 'Bug' pozwala na ustalenie, o które słowo chodzi (w ogólnym języku polskim słowa te brzmią identycznie i są możliwe do odróżnienia jedynie za pomocą kontekstu).