Quiz o demonach słowiańskich
Demony słowiańskie to istoty nadprzyrodzone, które zajmują miejsce pomiędzy bóstwem a ludźmi. Dawniej przedstawiane zarówno jako złe, jak i dobroczynne duchy, które najczęściej przyjmowały postać strażników. Jednak nie tylko. Poznaj najbardziej znane demony z wierzeń pradawnych Słowian, ich rolę oraz postać, jaką przyjmowały.
Źródło: Unsplash
Najbardziej znane demony słowiańskie
Baba Jaga to postać, która przetrwała w pamięci ludzi do dzisiaj. Bajki i legendy z nią związane znają współczesne dzieci, a samo określenie używane jest np. w popularnej grze „Raz, dwa, trzy, Baba Jaga patrzy”. Jak wygląda i czym charakteryzuje się ta istota? W demonologii słowiańskiej postać ta ukazywana jest jako stara, brzydka, ślepa kobieta, która mieszka w chatce na kurzej nodze pośrodku lasu. Choć w opowieściach przedstawiana jest jako zła staruszka, która porywa i zjada dzieci, to pradawni Słowianie uznawali ją za strażniczkę królestwa zmarłych oraz opiekunkę przemiany. Wierzono również, że wraz z wizytą u Baby Jagi, dzieci przechodziły niezwykłą przemianę, przekształcając się w dorosłych.
Kolejnymi, znanymi postaciami z mitologii słowiańskiej są demony wodne, przybrzeżne i bagienne. Do najbardziej rozpoznawalnych zalicza się topielce, utopce, wodniki czy łobasty. Wyobrażano sobie je, jako zdeformowanych ludzi z łuskami i palcami porośniętymi błoną. Najczęściej wygrzewały się przy brzegach lub zaroślach miejskich wód. Strasząc przechodzących ludzi, wciągały ich do wody. Przeważnie chowały się w głębokich zbiornikach wodnych, na których dnie więziły dusze utopionych.
Znaczny wpływ na człowieka miały również demony żeńskie. Rusałki, boginki, mamuny, dziwożony to postacie, które potrafiły omamić mężczyzn, którzy zaślepieni pożądaniem, pozwalali wciągnąć się w odmęty wody.
Wierzenia Słowian dotyczyły również innych żywiołów. Nadprzyrodzone istoty czyhały na ludzi również na lądzie. Przykładem tego rodzaju duchów słowiańskich są demony polne, leśne i przydrożne. Do najbardziej szkodliwych można zaliczyć południcę, północnicę, polewnika, Borowego, Borutę czy Dobrochoczę.
Ogromne znaczenie wywierały na ludziach również duchy domu, zagrody i najbliższego otoczenia. Większość z nich posiadała pozytywne działanie i moce. Demony takie, jak domowniki lub ubożęta otaczały ludzi opiekuńczymi mocami, zapewniały dobrobyt oraz urodzaj.