Quiz o piorunach
Pioruny to jedno z najbardziej spektakularnych zjawisk meteorologicznych, jednak równie groźne, co piękne. W momencie uderzenia piorun wyzwala ogromną energię. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, jakie są skutki uderzenia pioruna i jak uniknąć niebezpieczeństwa, jakie niosą ze sobą burze.
Źródło: Unsplash
Czym są pioruny?
Pioruny to silne wyładowania elektrostatyczne w atmosferze, powstające naturalnie podczas burzy. Towarzyszy im często grom dźwiękowy zwany grzmotem oraz zjawisko świetlne zwane błyskawicą. Pioruny mogą przybierać rozmaite kształty i rozciągłości, tworzyć linie proste lub rozgałęziać się do góry lub w dół. Najczęściej powstają w chmurach burzowych typu kłębiasto-deszczowego lub cumulonimbus.
Jak powstają pioruny?
Powstawanie piorunów jest związane z procesami zachodzącymi w chmurach burzowych. Wewnątrz chmury wieje silny wiatr mieszający krople wody i drobiny lodu, które trą mocno o siebie. Lód przemieszcza się ku górze chmury, po drodze oddając elektrony wodzie, więc szczyt chmury staje się elektrododatni. Na dole chmury tworzy się warstwa o ładunku ujemnym. W wyniku tego powstaje potencjał elektryczny między szczytem a dnem chmury.
Kiedy różnica potencjałów stanie się wystarczająco duża, może rozpocząć się wyładowanie elektryczne. Droga wyładowania pilotującego wytyczają wysokoenergetyczne cząstki promieniowania kosmicznego, które prowadzą do powstania kaskad cząstek wtórnych, wytwarzających strumienie elektronów. W ten sposób w górnej naładowanej ujemnie części chmury rozpoczyna się wyładowanie pilotujące. Strumienie naładowanych cząstek pokonują odległość do ziemi skokami o długości od 30 do 50 metrów. Zachodzi przy tym jonizacja powietrza, co zmniejsza opór elektryczny. Cały proces może trwać od ok. 10 do ok. 100 milisekund.