Quiz z gwary białostockiej
Gwara białostocka charakterystyczna jest dla mieszkańców Podlasia i Białegostoku. Za powstanie tej gwary odpowiadała różnorodność społeczeństwa zamieszkującego ten obszar w ubiegłych wiekach, w wyniku czego wzajemnie oddziaływały na siebie różne języki.
Źródło: Unsplash
Poza językiem polskim, wpływ na kształtowanie się gwary białostockiej miały języki białoruski i litewski (gwarę tą uznaje się za spokrewnioną z dialektem wileńskim), ale też rosyjski, ukraiński czy język jidysz.
Cechy charakterystyczne gwary białostockiej
Do charakterystycznych cech gwary białostockiej zalicza się m.in. zanik końcówek czasowników w stronie czynnej czasu przeszłego (np. "ja zrobił" zamiast "ja zrobiłem" czy "Dzie wy poszli?" zamiast "Gdzie wy poszliście?"), czy wymowę tzw. "ł kresowego".
Formę grzecznościową w gwarze białostockiej tworzy się bez użycia zwrotów "pan / pani" - np. "Dlaczego o tym dla mnie nie mówił?". Tryb rozkazujący jest równy oznajmującemu, np. "siedzi spokojnie!".
Pewne słowa używane dziś nawet w innych regionach Polski wywodzą się właśnie z gwary białostockiej. Należą do nich m.in. "taryfa" (taksówka) czy "łachy" (ubrania). Inne słowa i zwroty są mniej znane, np. "rozbuwaj się" (zdejmij buty), "toknij" (umyj) czy "barabanić" (dzwonić).
