Quiz o gwarze krakowskiej

Gwarą krakowską określa się odmianę języka polskiego charakterystyczną zarówno dla mieszkańców Krakowa jak i bliskich okolic tego miasta. Część zwrotów i słów gwary krakowskiej spotyka się także w innych odmianach polszczyzny, m.in. na Podhalu czy Górnym Śląsku.

Język polski się unifikuje, przez co regionalizmy spotyka się coraz częściej, głównie w mowie starszej części społeczeństwa.

Zwroty i słownictwo charakterystyczne w gwarze krakowskiej

W całej Polsce torbę z zakupami możemy nazwać reklamówką, siatką lub torebką, natomiast zakupy w Krakowie przynosi się w „tytce” – torebce papierowej. Jest to wyraz zapożyczony z języka niemieckiego, który to przez stulecia wpływał na wymowę mieszkańców śląska.

Małopolska posiada kilka ciekawych określeń dla małego przedmiotu zwanego temperówką: strugaczka, zastrugaczka czy strugawka. W Krakowie na czarne jagody powiemy „borówki”, na faworki – „chrust”, a na włoszczyznę – „jarzyna”.

„Cwaniaczki” nie mają pejoratywnego znaczenia – to po prostu buty od garnituru. Z kolei wpływ języka niemieckiego widać wyraźnie w nazwie tarczy zegarka – to „cyferblat” (od niem. Zifferblatt).

Czym jest wihajster?

Do najsłynniejszych regionalizmów należy „wihajster” – określenie przedmiotu o nazwie, której nie pamiętamy. Określenie to pochodzi z języka niemieckiego (niem. Wie heißt er? – „jak to się nazywa?”) i często stosowane jest także w innych regionach Polski.